
WINNEN OF VERBINDEN
‘Alles wat je doet, ook ‘niets’ doen, heeft invloed op een ander mens. Zo is dus iedere vorm van gedrag een vorm van communicatie. Omdat er niet zoiets bestaat als geen-gedrag, is het onmogelijk om niet te communiceren.’ Verticaal of horizontaal. Winst of verbinding. Volgens Susan Marletta Hart vormen deze oerkrachten de basis van hoe we handelen en waar we voor staan.
‘Mensen zijn voortdurend bezig met aan elkaar trekken en duwen, vaak onbewust en soms bewust.’ Hoewel we elkaar kunnen beschermen, geruststellen en motiveren door de communicatie die we uitzenden, kan er ook een onderlinge communicatie optreden. Of we nu willen of niet; gedrag heeft altijd invloed. In haar boek Winnen of verbinden legt Susan de nadruk op verschillende vormen van gedrag.
De verticale kracht richt zich volgens de auteur naar boven, op weg naar winst. Deze eigenschap wordt beschreven als mannelijk, wat overigens niet betekent dat enkel mannen deze bezitten. Mensen met een verticale kracht streven naar een doel, komen voor zichzelf op en gaan geen conflict uit de weg. De horizontale, vrouwelijke kracht streeft naar verbinding en heeft een scherp oog voor de nood van anderen. Susan benadrukt dat de verticalen en horizontalen van elkaar kunnen leren.
Wat verticalen van de horizontalen kunnen leren
‘Groeien naar meer balans tussen horizontaal en verticaal gaat in dit geval via de weg van compassie. Als sterke verticaal is het belangrijk om opnieuw te leren voelen en ook open te staan voor de gevoelens van anderen.’ Wij mensen zijn deel van een gemeenschap, daarom is het wij-gevoel zo van belang. Waar de verticale kracht kan streven naar doelen, is het juist ook belangrijk om te leren in het moment te zijn. Verliezen is geen optie. De auteur pleit ervoor om succes van anderen juist toe te juichen. ‘Als sterke verticaal zul je je moeten verzoenen met de optie dat vele mensen tegelijkertijd succes kunnen hebben, zoals een veld bloemen tegelijkertijd bloeit. Er is niet één bloem die wint, maar tienduizenden die gelijktijdig floreren.’ Ten slotte is het belangrijk om voor ogen te houden dat succes niet bestaat uit actie, maar ook uit aandacht.
Wat horizontalen van de verticalen kunnen leren
Voor de horizontalen is het volgens de auteur belangrijk om je niet te conformeren en te reageren op wat anderen willen, maar zelf een doel voor ogen te stellen. Te ontdekken wat je wilt en wat je nodig hebt. Begrenzen, proactief handelen en staan voor wat je wilt zijn belangrijke aandachtspunten. Hoewel de adviezen in de oren van horizontale mensen bijna ongeoorloofd en in ieder geval heel onvriendelijk klinken, geeft Susan mee dat het van belang is om zo nu en dan even uit de verbinding te gaan. ‘Het hoort bij zelfzorg om je regelmatig emotioneel los te maken uit verwarrende, pijnlijke, onrustige en veeleisende verbindingen. Neem bijvoorbeeld dagelijks of wekelijks bewust een moment de tijd om dit te doen.’
Persoonlijke noot
Toen ik dit boek voorbij zag komen, wilde ik deze graag lezen. Enerzijds omdat de nieuwe uitgeverij Zilt mij nieuwsgierig maakte. Zilt is een onderdeel van Jongbloed, maar richt zich op een breder lezerspubliek. Vooral zingeving speelt een belangrijke rol in de boeken die zij uitgeven. Aan de andere kant was ik benieuwd naar de dynamiek tussen winnen en verbinden. Ik moet echter wat vraagtekens bij de inhoud van het boek plaatsen. Ik ben geen deskundige, maar slechts een lezer die geniet van informatie indrinken onder het genot van een kop thee. Toch heb ik mijn twijfels bij de deskundigheid van het boek. Er worden weinig onderzoeken genoemd die de theorie van de verticale en horizontale krachten bevestigen. Wel komen er onder andere yogageschriften ter sprake, wat mij voor vragen zet. Dit boek wordt aangeprezen bij christelijke boekhandels, maar de inhoud vind ik niet stroken met het christelijke geloof. Er wordt gesproken over een oersoep, Moeder Aarde, een hemel-aardemeditatie en een doodskistmeditatie. Ter illustratie komt er summier een Bijbelverhaal naar voren, maar in verdere lijn van het boek worden met name universele waarheden en mindfulnessoefeningen als leidraad aangehouden. Hoewel het boek mij veelbelovend in de oren klonk, zal ik deze niet aanbevelen.
Meer informatie over het boek vind je hier.
BEELD CARMENS TEKENTAFEL // TEKST HANNA KATER

