EEN COMPLEXE WERELD DIE DOOR EENVOUD WORDT TOEGEDEKT
De grote vraag van het boek ‘Een simpel leven’ is niet hoe je een eenvoudig leven kunt leiden, maar vooral waarom daar zoveel vraag naar is en wat het kan brengen. Zo leven klinkt simpel, maar de ondertitel geeft al aan dat dit verlangen complexer is dan we denken. ‘Om de een of andere reden voelt het alsof er achter die sobere kamer meer schuilgaat, een wereld van stress, onverwerkte emoties en verdriet. Een complexe wereld die door eenvoud wordt toegedekt.’
De link met ‘Walden’
‘Een simpel leven’ is mede voortgekomen uit de fascinatie van de schrijver, Roderick Nieuwenhuis, naar het boek ‘Walden’ van Thoreau. Een boek dat – toen het uitkwam in 1851, maar nu nog steeds – veel impact heeft op mensen die een eenvoudig leven zoeken. Zijn terugtrekken uit het maatschappelijk leven was niet alleen een zoektocht naar eenvoudigheid, maar hij liet daarmee ook zien dat hij het niet eens was met de heersende orde. In zijn tijd verdwenen grote stukken ongerepte natuur om plaats te maken voor industrialisatie. Twee jaar lang leefde hij in een zelfgebouwde hut en probeerde zo min mogelijk negatieve invloed te hebben op de natuur om hem heen. Daaruit ontstond het boek ‘Walden’, een lofzang op de wildernis en een eenvoudig leven. In ‘Een simpel leven’ komt overigens niet alleen Thoreau aan bod, maar het boek staat vol met verwijzingen naar denkers die soortgelijke idealen nastreefden, of reacties daarop. Roderick Nieuwenhuis geeft ook geregeld een inkijkje in zijn eigen leven en zoektocht. Dat maakt het boek aansprekend en boeit des te meer. De schrijver weet waar hij het over heeft. Hij en zijn vrouw hebben het net na zijn studietijd niet zo breed, en dat zorgt ervoor dat ze noodgedwongen sober leven. ‘We bezitten zo weinig dat we nergens aan vastzitten en zo vrij zijn als Thoreau in de bossen. Maar lekker voelt het niet.’ Als hij uiteindelijk een koophuis bemachtigd met wat meer comfort, schrijft hij dan ook: ‘Spullen als de basis voor een rustig leven, wie had dat gedacht. Bezit verankert, en gebrek aan bezit zorgt voor existentiële angsten.’
Redenen te over
Roderick Nieuwenhuis is heel realistisch. Ontspullen kun je immers alleen als je spullen hebt. Mensen die noodgedwongen ‘minimalistisch’ moeten leven, zijn daar vaak helemaal niet blij mee. Die gedachte maakt het zoeken van welvarende mensen naar soberheid nog interessanter. Voor deze zoektocht geef hij in zijn boek heel diverse verklaringen. Het zoeken naar eenvoudig leven kan niet alleen komen door een innerlijk verzet tegen bijvoorbeeld de consumptiemaatschappij, maar soms is het ‘een overlevingsstrategie: het creëren van een prikkelvrije omgeving omdat de wereld om ons heen al zoveel aandacht vraagt.’ Of het besef dat materieel bezit ons uiteindelijk niet gelukkig maakt, zet de tegenreactie in beweging. In de hoop dat dát ons wel gelukkig zal maken.
Zelfs de Reformatie heeft bijgedragen aan dit ideaal: alle opsmuk ging de kerk uit, de protestanten wezen erop dat God veel eenvoudiger te vinden was: lees gewoon de Bijbel. Of, als je dat Boek niet bezit, zie Zijn verpletterende schoonheid in de natuur.
Koesteren
‘Een simpel leven’ is geen simpel boek om te lezen. Je moet er echt voor gaan zitten, soms even terugbladeren en de draad goed vasthouden. Het boek lezen loont wel! Je komt jezelf tegen in de zoektocht. Wat we zijn en hoe we leven heeft immers impact. Het boek helpt om de tijd te doorgronden en het laat de waarde zien van wat er al is. Wat we moeten koesteren en moeten bewaren. Nieuwenhuis citeert ergens Abbey: ‘We hebben wildernis nodig, of we die nu ooit betreden of niet. We hebben een toevluchtsoord nodig terwijl we dat misschien niet eens nodig hebben.’
Meer informatie over het boek vind je hier: Een simpel leven | Ambo|Anthos Uitgevers (amboanthos.nl)
