DE SPIEGEL VAN DE ZIEL

Er zijn momenten dat ik mij besef hoe blij ik ben met de klanken die mijn oren naar me doorsluizen. Of de mogelijkheid om alles om mij heen op te nemen met mijn ogen. Dan probeer ik me voor te stellen hoe het moet zijn om nooit mee te kunnen zingen met een cd in de auto. Of hoe het moet zijn om nooit een geliefde in de ogen aan te kunnen kijken. Toch lijk ik mijn dankbaarheid voor het grootste orgaan soms te vergeten. Huidhonger vertelt mij over de pracht van de tweeënhalve vierkante meter huid die we bezitten.

Wanneer ik begin te lezen, volgt de mededeling dat ik geen hand- of zelfhulpboek in handen heb. Het grote thema ‘aanraking’ wordt echter uitgemeten en wetenschappelijk onderbouwd. Aanraking is de taal die we allemaal spreken. De vorm van communicatie ‘die onder de huid kruipt’. Aanraking brengt verbinding. ,,Mens en dier hebben de primaire behoefte om aan te raken en aangeraakt te worden. Via allerlei actieve en passieve vormen van aanraking communiceren we met elkaar. Ons lichaam bevat als het ware een bibliotheek van aanraking.”

Soms lijkt de bibliotheek van aanraking even gesloten. Op het moment dat we een meningsverschil hebben, is de ander liefdevol omhelzen of aanraken vaak het laatste waar we aan denken. Onze huid functioneert op dat moment als een beschermingswal.  Wanneer we een heftige ruzie hebben, staat onze poriën open, slaat ons hart sneller en beginnen we te zweten. ,,Wanneer we kalm worden, sluiten al onze poriën zich figuurlijk gezien weer. (…) Pas dan kunnen we iemand weer in onze nabijheid toelaten.”

ZIJN WARME HANDEN

Het boek gaat niet alleen in op de theorie, er zijn voor de lezer ook wat oefeningen te vinden. Zo roept de eerste oefening op om een boom te knuffelen. Hoewel er flink gegrapt kan worden over ‘bomenknuffelaars’ vind ik het verfrissend dat dit boek hier ook op ingaat. Juist de inhoud die ik niet helemaal onderschrijf, vind ik verfrissend en verbredend. Het is te vergelijken met een dagmenu dat je bij een restaurant krijgt. Het voorgerecht blijkt prima te eten, maar heel lekker is anders. Wanneer je het hoofdgerecht proeft, blijkt deze echter verrukkelijk te smaken. In vergelijking met het voorgerecht maakt het dat je er nòg meer van geniet. Verandering van spijs doet eten.

Herinner je nog de momenten dat je bij je moeder op schoot kroop om naar een  verhaal te luisteren? Of dat je zelf een kind op schoot nam met een boek in de hoek? Ons lichaam draagt herinneringen mee, bewust of onbewust. Dit komt ook in het boek naar voren. ,,Toen een tachtigjarige weduwe werd gevraagd wat ze het meeste miste aan haar lang geleden gestorven echtgenoot, antwoordde ze spontaan:’ Zijn warme handen’.’

ONZE ENTREEKAART

Of we nu willen of niet, onze huid spiegelt wat er vanbinnen bij ons leeft. Het knalrode hoofd dat je krijgt nadat je een blunder hebt begaan. ,,Onze huid brengt een boodschap over. Ze communiceert wie wij zijn of willen zijn en brengt gevoelens over: we blozen uit schaamte of ergernis en krijgen kippenvel als we het koud hebben. Als we bang zijn of ontzet zijn, worden we bleek of gaan onze haren overeind staan. Ook zeggen we over een slechtnieuwsbericht dat het onder onze huid kruipt, en als we aan een beproeving worden onderworpen staat het zweet op onze voorhoofd. (…) Onze huid vormt het entreekaartje voor de sociale wereld.” Zo kunnen we er wat van om de ander te beoordelen op de huid. En wat dacht je van het effect van een bruine huid? De huid toont geschiedenis en in bepaalde gevallen worden zelfs sociale categorieën hierdoor duidelijk.  

Aanraking is van alle tijden. Wat ik opmerkelijk vind, is dat de Bijbel ook meerdere keren aangehaald wordt in het boek. Zo wordt er ingegaan op de stralende huid die Mozes had nadat hij met God op de berg had gesproken. Of het verhaal van de bloedvloeiende vrouw die Jezus aanraakte. Dit vind ik zelf een van de mooiste verhalen uit de Bijbel. Er gaat zo’n getuigenis en krachtig geloof uit van de vrouw! De kracht van aanraking blijkt hier krachtig aanwezig te zijn. Het zal de periode van jaren ziek zijn stoppen. Tegelijkertijd is ze bevangen met angst om door de mand te vallen. Is dit niet herkenbaar voor ons? Het liefst kleuren we binnen de lijntjes, erbuiten alleen heel stiekem.

Met elk boek dat ik lees over ons lichaam, de natuur of de psyche, vind ik weer een reden om God te danken voor Zijn grootheid. Zo bevinden er in onze hand maar liefst 17.000 zenuwdraden! Ook gaf Hij een gelukshormoon in onze hersenen, oxytocine, die geactiveerd wordt door bepaalde huidaanrakingen. In het Hebreeuws betekent het woord voor ‘goed’ – thôhb –  eigenlijk ‘zachtjes aanraken’. We zijn gemaakt om aan te raken. De hype Huidhonger is dus niet zo verbazingwekkend. Huidhonger is van alle tijden.

Huidhonger is geschreven door Bruno Müller-Oerlinghausen en Gabrielle Marielle Kiebgis. Op de site van Uitgeverij AnkHermes vind je meer hierover meer informatie.

TEKST HANNA KATER // BEELD BERNICE DE WIND