PIANIST OP HET PODIUM
Rijen met stoelen zijn gevuld. Beheerst loop ik naar de glanzende piano. Zijn uitstraling is half niet zo mooi als de klank die hij geeft. Als een dorstlessende fles na een fietstocht in de hitte, als een gespreid bed na een vliegreis. Ik ga zitten en.. Toegegeven, ik lees momenteel teveel fictie. Toch ben ik benieuwd wat er in een muzikant omgaat wanneer het moment van spelen bijna aanbreekt voor een uitvoering. Ik vroeg het aan pianist Wouter Harbers.
‘Hoi!
Ik ben pianist en kreeg deze leuke vraag: Wat gaat er in je om als het moment van spelen bijna aanbreekt? Een poging om hier binnen 150 woorden de júiste voor te vinden…
Als het bijna zover is, is het altijd spannend hoe de sfeer in de zaal is. Ik spiek even, kijk hoeveel mensen er zitten, hoe ze wachten, en ik luister hoe de sfeer klinkt. Is het gezellig, is het rustig? Gezellig is fijn binnenkomen, maar ook rustig kan goed zijn: dan is meestal meer ruimte voor muziek.
Zodra ik de zaal even heb ervaren – 20 seconden zegt al veel – bepaal ik mijn openingszin. Meestal heb ik twee of drie varianten voorbereid. Intuïtief kies ik nu welke het wordt.
Of ik zenuwachtig ben blijft onvoorspelbaar. Mijn debuut in Het Concertgebouw was makkelijker dan een optreden bij een kleinschalig diner ooit, één dag voor een ander heftig concert. Het ligt vooral aan hoeveel focus er was in de aanloop naar het concert.
Vlak voor ik opkom voel ik een gezonde golf spanning, en stap ik er toch doorheen. Dat voelt ongeveer zoals je de zee in loopt. De sensatie van het koude, het rillen, de spanning of je niet per ongeluk een kuil in stapt: zo voelen de 5 seconden voor ik het podium op loop.
Zodra ik voor het publiek zichtbaar ben, begint het feest. Voor het publiek, maar ook voor mijzelf. En vergeet ik meestal echt hoe het daarvoor voelde. Terug naar de zee: het moment dat je je het koude water in laat vallen en je daar aan over geeft, ben je alles van daarvoor binnen 2 seconden vergeten, want je gaat zwémmen…
Tijdens het concert probeer ik zo goed mogelijk te luisteren Dat klinkt vanzelfsprekend, maar leerde ik eigenlijk pas echt in 2015 van Wibi Soerjadi. Zélf luisteren tijdens en genieten van je eigen concert is de sleutel voor het raken van je publiek… Hetzelfde geldt voor de toelichtingen: als ik het zelf saai dreig te gaan vinden, is er werk aan de winkel en zoek ik naar het doorbreken van ieders verwachting. Door de adrenaline denk ik sneller dan gemiddeld: de humor is dan snel gevonden, of citaten komen onverwacht weer bovendrijven. En het klinkt misschien gek, maar mijn leven is overvol met studeren, afspraken, mailverkeer: een concert vormt ook voor mijzelf een oase van rust, want zolang het concert duurt doe ik echt maar één ding en laat ik me door niets afleiden: heerlijk!
Soms valt het allemaal toch wat tegen: dan houd ik de toelichtingen wat korter en laat ik de muziek spreken, want daarvoor ben ik tenslotte pianist geworden. Dan zoek ik naar hoe het studeren voelde: de eenzaamheid van alleen in de koude kerk oefenen – alleen zijn met mooie muziek. Dat blijft de basis, en daarvan uitdelen zodra je er klaar voor bent blijft bijzonder.
En ik houd de tijd ook in de gaten, zodat een concert niet te lang…
Wacht, honderdvijftig woorden hadden we afgesproken toch? Mijn concerten dreigen ook vaak uit te lopen. Bij het Concertgebouw moest ik er zelfs extra voor betalen…
Het was gewoon een te leuke vraag. Wedervraag: wanneer zie ik jou een keer bij één van mijn concerten? Check wouterharbers.nl voor mijn agenda.’
DE ALBUMS VAN WOUTER VIND JE OOK HIER Familystream. // TEKST HANNA KATER // BEELD FRED MANSCHOT
