HET NUT VAN NIKSEN

Niksen. The Dutch art of luieren. Misschien heb je de afgelopen tijd wel iets meegekregen van deze manier om je leven leuker, beter en minder stressvol te maken: even helemaal niets doen. Nu denk je misschien: nee hè, niet wéér een wellnesstrend! Olga Mecking begreep deze gedachte, maar vond ook dat niksen ver boven andere trends uitstijgt. Daarom schreef ze er een boek over, met de simpele titel Niksen. 

In haar boek beschrijft Mecking waarom niksen zoveel beter is dan bijvoorbeeld mindfulness of hygge. Haar grootste punt: je hebt er niets voor nodig, je hoeft er niets voor te doen. In alle drukte van je leven hoef je nu niet nóg iets erbij te doen. Je hoeft juist helemaal niks te doen. Daarom is niksen onmisbaar, volgens Mecking: je hoeft niets te presteren.

Wat is niksen dan? Daar wordt in het boek een uitgebreid antwoord op gegeven. Niksen is bewust niets of weinig doen. Je doet het gewoon, zomaar… ‘Je kunt het in de bus doen, als je in een rij staat te wachten, en op andere momenten tussen de bedrijven door: neem gewoon de beslissing dat je zo veel mogelijk observeert, zonder oordeel, en vanuit de bereidheid om verrast te worden.’ Je kunt niksen zien als een uiting van luiheid, maar zoals voor de meeste dingen geldt ook hier: het wordt pas zorgwekkend als we het teveel doen. 

Je kunt niksen zien als een uiting van luiheid, maar zoals voor de meeste dingen geldt ook hier: het wordt pas zorgwekkend als we het teveel doen

Het helpt dat Mecking in Nederland geboren is, maar op latere leeftijd naar ons land is verhuisd. Daarvoor had ze al een band met Nederland: haar grootvader was ambassadeur van Polen in Nederland geweest, en daarbij had haar moeder een tijdje hier gewoond. De dingen die wij normaal vinden, blijken voor buitenlanders helemaal niet zo vanzelfsprekend te zijn. Juist iemand die niet opgegroeid is in de Nederlandse cultuur, kan begrijpen waarom Nederland bij uitstek het land is om te niksen. Wat maakt ons landje dan zo geschikt? Dijksterhuis, een gedragswetenschapper, weet het uit te leggen. Gelukkige landen hebben namelijk een aantal dingen met elkaar gemeen: een stabiele democratie, een goed socialezekerheidsstelsel, geen armoede en corruptie… Dit vind je allemaal in Nederland. Daarnaast hoort het bij onze cultuur om ‘normaal’ te doen, voor gelijkheid te zorgen en tegelijk voor jezelf op te komen en ‘nee’ durven te zeggen. Nederlanders leven met hun agenda: daardoor is het makkelijker om even een niks-momentje in te plannen.

Nu vraag je jezelf misschien af: waarom zijn we niet met z’n allen aan het niksen, als het zo makkelijk is en zo goed voor je is? Probeer het maar eens, en je zult zien hoe snel je wordt afgeleid en toch aan je takenlijstje gaat denken. Gelukkig geeft Mecking ook heel wat tips mee, die vast zullen helpen om even niets te doen: maak tijd vrij om niets te doen, en doe dat doelbewust. Zet het gewoon in je agenda. Het helpt ook om je omgeving te herorganiseren, zodat je een plaats hebt waar je niets hoeft te doen en ook niet wordt afgeleid. Dus ja, je mobiel leg je even ergens anders, en je laptop gaat uit. Soms kan juist een andere omgeving dan thuis helpen: ga even in het park zitten, maak een strandwandeling, ook dan kun je even tot rust komen doordat je niks hoeft te doen. Dit zijn nog maar een paar tips die Olga Mecking meegeeft in haar boek Niksen. De waarde van het boek zit hem in de praktische insteek. Stukjes theorie worden afgewisseld met persoonlijke verhalen of nadenkvragen, en natuurlijk zijn er genoeg tips om te niksen. Tegelijkertijd moest ik ook ergens anders aan denken terwijl ik het boek las. Er zijn namelijk meer boeken waarin het over niets doen gaat, over het zoeken van stilte, en het boek waaraan ik dacht is de Bijbel. Psalm 62 kwam bij mij naar boven: Immers is mijn ziel stil tot God; van Hem is mijn heil. Juist in de stilte wil God spreken, zoals Hij ook bij Elia deed. God kwam niet in de wind, in de aardbeving, in het vuur, maar Hij kwam juist in het suizen van een zachte stilte. Zou dat niet een extra reden zijn om te niksen, niets te doen: om stil te worden voor God?

Meer over het boek vind je hier.

TEKST HANNAH KESSELAAR // BEELD HANNA KATER