‘EN OOK DIT GAAT VOORBIJ’

Morgen is het Oudjaarsdag. De dag waarop je niet kan ontkomen aan oliebollen, appelbeignets en nog meer verrukkelijke dingen waar de smaakpupillen blij van worden. Misschien pakt deze dag minder spectaculair uit dan je aanvankelijk had verwacht. Toch doet het niet af aan de kans die de laatste dag van het jaar ons geeft: stilstaan en terugkijken bij wat er is geweest. Overwinningen en mijlpalen die je nog eens viert met een toast, maar ook de verliezen die je vroegen om los te laten.  

Wat vragen ingrijpende veranderingen van ons? Hoe moeten we daarmee omgaan, ook als een verandering pijn brengt die we tot in onze aderen lijken te voelen? Volgens psychotherapeut Julia Samuel betekent ‘leven veranderen’. In haar boek Het Keerpunt geeft ze ons een inkijkje in de gesprekken die ze had met diverse mensen die in hun leven te kampen hadden met verandering op het gebied van familie, gezondheid, relaties, werk of identiteit. Ze begint haar boek met een citaat die nog weleens in mijn hoofd danst: ‘Toen een oosterse wijze door de sultan gevraagd werd om in een ring het gevoel te graveren dat te midden van de voortdurende veranderingen waar de mens mee wordt geconfronteerd, de ware aard daarvan het dichtst benaderde, schreef hij de woorden: ‘En ook dit gaat voorbij’.

HET INSTRUMENT VAN VERANDERING  

Als ik terugkijk naar het afgelopen jaar, lijkt ‘verandering’ wel het kernwoord te zijn in mijn leven. Ik heb ervaren dat verlies soms nodig is om ruimte te maken. Een verandering kan voelen als een donkere tunnel, maar duisternis betekent ook dat als er eenmaal licht gaat stralen, deze bundel feller is dan dat de duisternis van de tunnel ooit had kunnen zijn. In verliezen en onzekerheden komen de woorden van psalm 119 dichtbij: ‘Uw woord is een lamp voor mijn voet en een licht op mijn pad.’ (vers 105, HSV)  Dat er hoop is op licht, betekent niet dat er geen pijn kan zijn als we door de tunnel van verandering reizen. Julia schrijft: ‘Pijn is het instrument van verandering en als we daar een muur omheen bouwen, blijft het daar binnen in ons leven, ongeraakt, en tast het langzaam al onze gevoelens aan.’ Verandering vraagt om werk aan de winkel: openheid en steun van mensen om ons heen.  

Soms kan je wel wensen dat we een leien dakje hadden om vanaf te glijden. Op naar een toekomst vol dromen en fijne verwachtingen. De realiteit blijkt weerbarstiger. ‘Er bestaat geen perfecte manier om je leven te leiden. Het leven is verandering. Dat weten we in theorie, maar om dat aan den lijve te ondervinden, is vaak lastiger dan we denken’. Julia Samuel heeft ‘de acht pijlers van persoonlijke kracht in tijden van verandering’ ontworpen. Hiermee wil ze benadrukken dat praten en nadenken cruciaal zijn in deze periode. De pijlers relatie met jezelf, relatie met anderen, met je gevoelens leren omgaan, tijd, lichaam en geest, grenzen, dagritme en focussen, bieden een kader om te ontdekken met welke instelling, levenswijze en goede gewoonten we onze persoonlijke kracht kunnen opbouwen in de pieken en dalen die we doorleven. Niet als een checklist voor verzekerd succes, maar als gereedschapskist.  

OP WEG MET JE BAGAGE  

Wat doe je met de bagage die je dit jaar gegeven is? Alles komt immers uit Zijn hand; niet alleen de zegeningen waar we blij van worden. Wat het te betekenen heeft dat we hier ontvangen, zien we niet altijd aan deze kant van het graf. Ook op de laatste feestdagen van dit jaar weet Hij wat goed voor ons is. Hij die ons gevormd heeft en de afmetingen van onze schouders weet. Meer dan we kunnen dragen zal Hij er niet opleggen. En als je lijkt te bezwijken onder een last, vraag Hem dan om deze te dragen. Ik wens je toe dat je de woorden uit Psalm 55 niet meer zult vergeten: ‘Werp uw zorg op de HEERE, en Hij zal u onderhouden; Hij zal voor eeuwig niet toelaten dat de rechtvaardig wankelt.’ (vers 23, HSV)  

Meer informatie over Het Keerpunt vind je hier.  

TEKST & BEELD HANNA KATER