BEREID ZIJN OM TE WACHTEN

Toen ik De kaalvreter drie jaar geleden dichtklapte, zong het verhaal nog lang na in mijn hoofd. Inmiddels is de tweede roman van Machteld Siegmann verschenen; Wachter op de morgen.

In het boek lees ik over een bejaarde man, die de naam Tak draagt. Hij woont tijdelijk bij zijn hoogzwangere kleindochter. Wanneer de bevalling begint, bezoekt hij de onderbuurman. Daar vertelt hij zijn levensverhaal. In het boek is Tak alsmaar aan het woord. Heden en verleden worden afgewisseld door het levensverhaal van Tak en de tijd die verstrijkt tijdens de bevallen.

Wanneer ik lees over de jeugd van Tak, valt de zachtmoedigheid van zijn moeder op. Zo had iedereen thuis een hekel aan de valse honden, behalve moeder. ,,Ze zei dat ze niet kon geloven dat er alleen maar woede in hen zat. Dat er ook iets goed in ze moest zitten, iets wat we nog niet zagen maar wat vanzelf tevoorschijn zou komen als we het de tijd gaven.”

Daarnaast wordt de liefde tussen Tak en Chrissie beschreven. ,,Met haar heb ik nooit een wekker nodig gehad. Ze kuste me iedere ochtend wakker en zei: ‘Opstaan, Tak.’ Alsof ze niet kon wachten samen met mij de dag te beginnen. Ja, zij was iemand die elke dag verwelkomde, of die nu regen bracht of zonneschijn, of ze zich nu lekker voelde of lamlendig. (…) Want volgens haar begon het leven elke dag opnieuw. Werd je als het ware elke ochtend weer helemaal opnieuw geboren.” Dit citaat is kenmerkend voor de schrijfstijl van Siegmann; verfijnd en lieflijk. Daarbij schuwt ze geen grote thema’s, wat mij als lezer aan het denken zet. Zo moest Tak bijvoorbeeld naar Duitsland, om te werken in de oorlog. Daar verloor hij één van zijn kameraden. Bij terugkomst wordt hij veroordeeld voor anderen, daarnaast draagt hij een schuld met zich mee. Hij was de dans ontsprongen, waarom zijn kameraad niet? ,,Ik heb lang gedacht dat dit gevoel onterecht was maar inmiddels geloof ik dat het een werkelijke schuld is, een schuld die we allemaal zouden moeten voelen, een gedeelde schuld voor ons onvermogen om anderen te redden, om de wereld te redden, denkt u niet?”

Tussen de ontwikkelingen die de personen in het verhaal doormaken, komen er regelmatig rake spreuken voorbij. Zo kijkt Tak met bewondering naar zijn vrouw, die nooit bevangen leek te zijn met ontevredenheid. ,,Nee, als u mij zou vragen: Wat is een goed geheugen? dan zou ik zeggen: Een geheugd dat weiger zich voor het karretje van de ontevredenheid te spannen.” Volgens de verteller begroette Chrissie elke dag met de verwachting dat het weleens een heel mooie zou kunnen worden. Wachten is eveneens een thema dat als een rode draad door het boek loopt. Wachten op thuiskomst, wachten op verandering, wachten op verzoening. Tak zegt hierover: ,,(…) wachten is misschien wel het meest lonend wanneer we bereid zijn te wachten op wat het dan ook is dat ons gegeven zal worden.” Als we het dan toch over wachten hebben en ik je een advies mag geven: laat een leesavontuur in dit boek niet op zich wachten. Het is zeker de moeite waard.

Wachter op de morgen | Ambo|Anthos Uitgevers (amboanthos.nl)

Beeld dankzij natuurliek.nl