‘PELGRIMS ZULLEN WE ZIJN ALS WE KUNNEN KOMEN TOT DE KERN’

Als we volgens ds. P. Visser spreken over Gods gerechtigheid, dan gaat dit veel verder dan een overtuiging, mening, opvatting, moraal of ethiek. ‘Het woord ‘eer’ komt van kabod, en betekent letterlijk ‘iets wat gewicht heeft, iets wat zwaar weegt.’ Deze eer valt samen met het hoogste gebod, dat van liefde tot God en de naaste. ‘Alles wat niet beantwoordt aan die liefde, en daarmee aan het goede, hoge en heilige recht van God, is beneden de maat, is on-gerechtigheid, heet zonde en wordt te licht bevonden.’

In het compacte boekje Aanvallen of verdedigen. De plek van orthodoxe christenen in een polariserend Nederland zijn bijdragen te vinden van diverse auteurs. Polarisatie is een woord waar ik de kriebels van krijg, daarom vind ik een boek zoals deze niet perse aansprekend of ontspannend om te lezen. Tegelijkertijd dwalen er vraagtekens in mijn hoofd wanneer ik de krantenkoppen lees met wéér een mening of een strijdbaarheid waarvan ik mij soms afvraag waar deze vandaan komt. Hoe ik mij moet verhouden tot de maatschappelijke ontwikkelingen die ver af staan van mijn normen en waarden. Wat zegt Gods Woord hierover? En hoe kan ik mij als christen verhouden tot de cultuur waarin ik leef? Ton van der Schans omschrijft de bundel als uitdagend, ‘die vragen stelt én antwoorden geeft.’

Tijd voor een nieuw verhaal

Volgens universitair docent historische pedagogiek dr. John Exalto is de Biblebelt een sterk verdeeld landschap. ‘Iedereen heeft zijn overtuiging. Is dat erg? Niet per definitie, maar de consequentie is wel dat de groep minder met één mond spreekt (…).’ Vervolgens merkt hij op dat we misschien teruggaan naar het lokalisme dat de reformatorische gezindte ooit kenmerkte. Ook benoemt de auteur dat refo’s zich bewust mogen zijn van de opmerkelijke positie die we hebben in ons land. Zo bestaan er nergens ter wereld zoveel gesubsidieerde scholen als in Nederland. ‘Als we alle ontwikkelingen in ogenschouw nemen, zouden refo’s hun eigen verbijzondering onder de loep moeten nemen en zich af moeten vragen wat hun verhaal is voor de nieuwe eeuw.’ Ook volgens Laurens van der Tang, opiniemaker en voorzitter van Bijbels Beraad M/V, zijn er in Nederland vele voorzieningen voor reformatorische christenen. Denk aan identiteitsgebonden zorg, een partij in de Tweede Kamer of een krant zoals het Reformatorisch Dagblad.

Maakt zwijgen schuldig?

In een samenleving die is losgeraakt van het fundament van Gods Woord, komen christenen die willen vasthouden aan Bijbelse normen in een lastig parket volgens van der Tang. ‘Christenen die zich hier niet op voorbereiden, steken de kop in het zand.’ Volgens ondernemer en voorzitter van Conservatief Café Wilco Boender mag de orthodoxe christen een krachtig tegengeluid laten horen, naast het liefhebben van God en de naaste. Zijn bijdrage sluit hij af met een citaat van Bonhoeffer. ‘(…) Door zelf in zwijgen te vervallen is de kerk schuldig geworden aan het verloren gaan van het verantwoordelijk handelen, van de moed om voor de ander op te komen en de bereidheid om te lijden voor wat men als recht heeft onderkend.’

Mocht er vervolging komen, dan is slachtofferschap volgens ds. P. Visser geen Bijbelse term. De hoofdlijn is eerder dat het bestempeld wordt als een eer wanneer je om Christus’ wil wordt vervolgd. ‘Als de trainer zegt: ‘We leggen de lat hoger,’ dan heb je je blijkbaar bewezen en is dat een eer. Waarom zou de verhoogde Christus dat ook niet met ons vóór kunnen hebben? Dat we in de toekomst steeds meer worden gediscrimineerd, worden afgerekend op het volgen van Hem en dan daardoorheen geroepen worden om te volharden? In geloof, in hoop en in liefde.’ Zoals de Heidelbergse Catechismus in de eerste Zondag zegt: ‘Ik ben niet meer van mezelf, maar het eigendom van Christus, mijn getrouwe Zaligmaker. En dat maakt alle verschil. Want dan maakt Hij de dienst uit in al je denken, doen en laten. Ook in onze houding tegenover een kritische of vijandige samenleving.’ Ten slotte stelt de predikant de vraag of refo’s nog pelgrims zijn of dat ze willen integreren in de samenleving. Pelgrims zullen we zijn als we kunnen komen tot de kern. Bonhoeffer beschrijft dit als bidden en het goede doen onder de mensen. ‘Leven in navolging van Christus: dichtbij het hart van God en tegelijk midden in de wereld, om daar een zout en licht te zijn.’

Beeld met dank aan Sanne van @Lily.Fotografie.